RATSIMANDRAVA: NY AMBADIKY NY TANTARA. REVELATIONS
Raha vao tonga teo Amin'ny fitondrana ny prezida Tsiranana dia izao no zavatra nisy:
- tsy miantsy no créer-na ny corps dia ny gendarmerie nationale malagasy..izay tsy inona fa taranaky ny gardien des indigènes tany aloha...Efa nisy io fa mbola sous commandement ny officier frantsay.
Dia tetsy an-kilany koa dia nisy corps iray izay natao copie coller t@ny CRS frantsay dia tsy inona fa ny FRS izany.No rattacher-na @y police nationale izy io ka i André Resampa no natao lehibeny
Ny antony nananganana azy dia teo aloha ilay atao hoe anti-emeute izy io, saingy ny tena but dia ny hibalancer-na ny rapport des forces teo @ny corps militaires nisy teto madagasikara.
Dia tsy maintsy nitady olona ny president Tsiranana hatao 1er responsable ny gendarmerie nationale,ka i Ratsimandrava no affecter-na hiofana ho gendarme
rehefa nitondra ny grade de capitaine tao @ny armée malagasy,antony lehibe dia ireto:
- tsy nahatoky ireo officiers generaux sy officiers superieurs tao @y tafika i Tsiranana satriany ankabeazany dia avy eto anivon-tany avokoa ,
- i Ratsimandrava dia manana ascendant avy any anindran-tany avy any @ny faritry ny antesaka...(raha nanao fanafihana sy famapnadrian-tany tany atsimo atsinanana ny tafika nalefan'i Rainilaiarivony dia nitondra babo ka anisan'izany n zazavavikely izay maty ny ray aman-dreniny ka nisy mpitaritafika iray nalahelo dia nitondra io zazavavikely io taty antananarivo ka nitaiza sy nanabe azy ary nonina teny Ambohimalaza...io no loharano nipoiran'i Ratsimandrava)
Izay no nahatonga an'i Ratsimandrava raha nanao conference de presse izy indray mandeha ny taona 1974 rehefa somary nanahirana ny atmosphère teto Tanà sy tao @ny governemanta ka niteny hoe:..raha misy manohitohina ny merina dia homba azy aho satria misy rà merina mikoriana ato anatiko , raha misy mikitika ny avy any anindrana dia homba ny avy any aho satria misy rà avy any anindrana ato anatiko....
Io fisian'ny ascendant avy any anindran-tany io no nahatonga ny president Tsiranana nifidy azy manokana halefa hiofana ho gendarme tany Melun France...
Anton'izay dia izao: mba hisy rapport de force eo @y samy officiers eo @y gendarme sy ny armée malagasy fahizany...ka ny lehiben'ny FRS dia olona avy any anindran,ny mpibaiko ny gendarme dia misy rà avy any anindrana,ny mpibaiko ny tafika dia avy eto anivon-tany,sns....
Fa ny hita sy majorité tao @ FRS dia ireto olona ireto...betsaka ireo afrikana nanao miaramila tao @y tafika frantsay no nanambady vhv gasy ka niteraka dia niorim-ponenana teto, ka ny zanaky ny sasany dia lasa niditra ho FRS, ny sasany indray dia ry zareo mihintsy no niditra ho FRS satria rehefa vita ny service légal tao anatin'ny tafika frantsay dia somary sahirana satria raha hody any an-tanindrazana dia sahirana satria tsy manana fahaizana entina miasa, tahaka izany koa ireo gasy sasany indrindra ny avy any anindran-tany sy ireo mainty enindreny avy eto Tanà no lasa nanao FRS koa satria betsaka ihany no tsy dia lasa teo @y fianarana ka niditra ho FRS.........
..marihina aloha fa izao no zava-nisy....ny FRSia natao ho force de repression taty an-drenivohitra ,ny gendarmerie indray dia natao himater-na ny rebellion tany ambanivohitra na ny suburbaine.
Tsy gaga iska raha nalefa hi mater-na ny rebellion nataon'i Monja Jaona ny gendarme t@ny 1971, ary ny FRS no natao himater-na sy nitifitra t@ny 13 mai 1972 Tsarovy fa ny FRS dia tena mieux équipé mihintsy raha nitaha t@ny tafika malagasy [email protected] an'ny tafika malagasy t@zany dia mbola MAS 36, sy Pm49 ary fusil mitrailleur izay nolovana t@y 2ème guerre mondiale, fa ny an'ny FRS dia efa nanan ireny UZI Israelien ireny, sy PM49 sy karazany hafa koa ary nanana formation paramilitaire sy tireur d'Elite tahaka an-dry Commandant Istasse, ry Capitaine Bora Christian sns...
Hodinganina ny tantara fa tonga dia hitsambikina aty @ny 1972 isika...
Raha vao nomena fitondrana ny gal Ramanatsoa dia somary sahirana satria tratry ny pression de tous les côtés: tsy dia nazava loatra ny fahefana feno nomena azy satria i Tsiranana sy ny PSD nihevitra fa fanaganana governementa hisian'ny apaisement ilay izy ka rehefa milamina indray ny firenena dia hisy ny famerenana ny fitondrana eo @ny PSD sy ny filoha Tsiranana,izany hoe karazana 1er ministre tahaka an'i Razanamasy t"ny 1991-1993 izany izy ,izany hoe premier ministre investi de pleins pouvoir, fa ny president Tsiranana kosa dia nijanona ho filoha foana ary symbole de la republique sy mpanendry izay ho ambassadeur fotsiny ary koa mijanona ho chef suprème des armées à titre symbolique.
Tetsy an-kilany kosa anefa ny vahoaka nandray anjara t@y fifidianana tsy manaiky ny hijanonan'i tsiranana ho filoha intsony fa tsy maintsy esorina izy.. Tsy afaka hanao io ny gal Ramanantsoa satria tsy tao anatin'ny feuille de route-ny izany..nanaolona izany dia tsy nitsahatra nanao pression ny PSD ary nanomboka nirangaranga ny fandranitana adim-poko ka nolazaina fa naongan'ny teto an-drnivohitra ny filoha Tsitranana,lazaina fa namitaka ny prezida ny gal Ramanantsoa...
Nanoloana izany dia tsy maintsy nandray andraikitra ny gal Ramanantsoa ka nidresser karazana projet de société maharitra 5 taonahanrenana indray ny economie ...ary nanisy fanovana tao @y constitution izay nanaovana referendum ny 21 octobre 1972..Raha lany ny ENY dia miala ny Prezida Tsiranana, dia ny tafika no mitondra mandritra ny 5 taona, raha ny Tsia no mandresy dia miala ny fitondrana ny Jal Ramanantsoa ka miverina any @y PSD sy ny filoha Tsiranana ny fitondrana..
Satria mety hokorontana fanindroany indray no hiseho raha lany ny TSIA dia voatery namorona stratégie nentina nampnadresena ny ENy ry zareo tao @ny fitondrana ka nofoanana ny hetra na ny karatra isan-dahy...tsy hidirako iny satria nisy antony betsaka aloha ny fisian'iny tany aloha ary niteraka fanararaotana ilay izy saingy nampisy consequences graves teo @ny budget general de l'Etat et surtout provincial...
Ny fanfoanana iny no niteraka ireo difficulté rehetra taty aorina ary anisan'ny nanakorontanana ny fitondran'ny gal Ramanantsoa taty aorina ary tonga hatramin,ny famononana an'i ratsimandrava.....
Vokatr'iny dia tsy nisy resource financière intsony ny province et communes,nihena koa ny vola miditra tany @y caisse de l'Etat..Dia izay no antony nisina'ilay concentration budgetaire taty an-tampony,ka lasa foana ilay decentralisation budgetaire hatramin'izao....
..izao aloha no niseho talohan'ny 13 mai 1972...mikasika ny zavatra niseho tao @ny gtv Tsiranana...ny technicien niraka taminy dia saika frantsay avokoa...Raha nanontaniana natao interview izy indray andro mikasika ny fahbetsahan'ny cadre vazaha nefa efa betsaka ny cadre gasy mahavita azy, dia namaly izy fa tsy mahatoky merina, satria natahorana mety hanongam-panjakana ny merina satria ireo officiers generaux tao @ny armée malagasy dia merina avokoa..Ny avy anindran-tany mbola tsy nisy officiers generaux ary colonel no ambony indrindra t@izany, fa saika teo @ny commandant eo daholo no graden-dry zareo [email protected] grade col dia i col brechard Rajaonarison izay ho resahantsika avy eo.....
azontsika jerena ny ina.fr raha te hihaino ny interview nataon'i Tsiranana fahizany isika...araka ny nambarany dia raha mbola merina foana no mitantana dia ireo mpiandry omby any anindrana dia tsy hisy ho tafita mihitsy fa dia hijanona ho mpiandry omby foana ...teniny io ary navoakan'ny vavany fa tsy izaho no namorona..azonareo jerena @ny google koa ny biographie -ny sy ny mikasika azy ary ny politika nampihariny teto nadritra ny 14 taona..
Nisy hazakazaka niafina tao @y nanondidina an``Tsiranana ,indrindra fa izay nieritreritra ny handimby azy satria iangahirainy efa antitra no efa manomboka nanana olana ara-pahasalamana .
Dia nalefa tampoka tany France izy ny 1970 satria nisy aretina saika nahafaty azy..Teo dia efa mieritreritra izay hasolo azy ny mpikambana tao @y PSD,i Resampa aloha no efa pressenti saingy taloha kely nadehanan'i tsiranana tany France dia efa nisy fanamboarana tao antin'ny gvt ka ny ministre sans porte feuille Calvin Tsiebo no natao premier vice presidenta ary niarahany nitantanat@y ministra sasany ny vacance presidentielle...
Rehefa tafaverina i Tsiranana dia nisy korontana tao anatiny ka voampanga sy voalaza ho saika hanonagam-panjakana miaraka @y amerikana i Resampa Andre ka mnalefa natao residence surveillée tany Mantasoa vao sainte Marie avy eo..(tsy afaka tany raha tsy vita ny 13 mai 1972)...
Fa ny mikasika ny 13 mai manokana dia izao: izaho tsy hiverina ny mikasika iny fa izao fotsiny nolazaiko: ireo elite na intello teto M/kara izay nifandray t@reo mpikambana tao @y parti de gauche tany France no nivoy ilay hevitra hoe: governementa fantoche io an'i Tsiranana io satria mahaleo tena nefa mbola vazaha ihany no mibaiko , tahaka izany koa ny fianarana...tantaran'i France no betsaka hianaran'ny ankizy tany an-tsekoly tahaka ilay lesona malazanay fahizay hoe:
nos ancêtres les gaullois...sy ny fianarana ny geographie de France fa tsy ny geographie teto Mkara....
Dia nisy iny grevy nataon'ny mpianatra dokotera teo Befelatanana iny ka nitarika ny grevy tetoTana sy nanerana an'i M/kara...
Mikasika io hetsika io dia izao niarahana mahita izao ny voka-dratsiny satria lasa culture politique teto M/kara ny fitondrana vahoaka teny (1991-2oo2-2009)
rehefa nozohina anefa ilay hetsika t@y 1972 dia izao no tsapa.....ireo antoko politika nisy teto tahaka ny AKFM dia tsy hita nandray anjara t@reny, fa ry zareo mpikambana tao @ny MFM sy ireo intello nanana firehana de gauche no tena nitarika iny hetsika iny.. Ary ny tena tao ambadik'iny raharaha iny dia izao: ry zareo izay nanana na koa te handray an-tanana tanteraka ny economie teto no tena tao ambadika, izany hoe karazana tsy nisy iny hetsika lehibe iny raha tsy nisy ireo verouillage politique nataon'ny PSD sy Tsiranana mikaSIKA NY EXCLUSION NY TETO ANIVON-TANY TEO @ny fitantanana ny firenena sy ny ireo toerana tokony nomena ny intello malagasy..Fitaovana nentina nanararaotana hampidaraboka ny Fil Tsiranana ireny hoe olana niseho tao @y mpianatra ho dokotera sns ireny, slogan ireny hoe ho malgachiser-na ny fianarana..satria tsy mbola nisy akory plan executoire ireny doleance natao nandritra ny fivoriana nataon'ny KIM fahizany (komity iombonana'ny Mpitolona) fa dia tora-po no betsaka...teo no voafandrika ny gal Ramanantsoa raha nandray ny fitondrana satria ireo karazana fehi-kevitra nivoaka nandritra ny fivoriana nataon'ny KIM dia dia noterena araka izay azo natao nampidirina tao antin'ilay projet de société hampiharina mandritra ny 5 taona, raha tsorina dia mbola tsy voadinika tsara ny fomba hanatanterahana azy fa dia tery vay manta satria tsy nampoiizin'ny KIM sy ireo nitolona teny @ny 13 mai ny reaction nataon'ireo mpikambana tao @ny PSD eran'i Madagasikara..satria vao 2 volana nadraisana fitondran fotsiny ny gal Ramanantsoa dia efa nanomboka nanakorontana sy nitaona olona tsikelikely hikomy ry zareo...Dia natao ilay projet de société..ary ny tena loza dia izao..betsaka ireo gasy izay intello sy tompona entreprise no te hitantana ny economie @zay kanefa tsy dia afaka firy fa nobahanan'ireo compagnie vahiny tahaka ny compagnie marseillaise, compagnie lyonnaise, sy ireo entreprise sasany izay tantanin'ny vahiny..Betska koa anefa ny malagasy nampiasa vola betsaka t@reny entreprise ireny izany hoe actionnaire tao... Raha tsorina dia karazana valifaty politika iny 13 mai 1972 iny satria tsy nitondra na inona na inona akory hatreto....
Fa taloha io dia nahatsiaro tena naharary ry zareo tany atsimo vokatry ny exaction nataon'ireo chef de canton,sous prefet, ary indrindra ireo mpikambana sasany tao @y Psd ..dia nikomy notarihin'i Monja Jaona....dia iny niarahana nahita iny ny vokany....Ka rehefa voafidy ilay projet de sociétésy ny fijanonan'ny miaramila eo @ny fitondrana mandritra ny taona dia nifidy karazana assemblée nationale ny malagasy ka ny anarany dia natao hoe: FIPIEFA= fialn-kevim-pirenena entim-bahoka @y fampandrosoana ...
I Fety Michel no filohany t@zany
Raha tsorina dia azo fintinina ny zavatra hita tao @lay projet de société:
- fanagasiana ny rafim-pampianarana teto Madagasikara,
- fandraisana an-tanana ny economie malagasy ka ny gasy no mitantana azy,
-fampandraisana anjara ny vahoka ny fampandrosoana ny faritra misy azy ka ny rafitra mianga avy @y fokonolona no hitantanana ny teo-karena malagasy (raha jerena kimaikamaika ilay izy dia karazana pseudo socialiste izany)
- fanavaozana ny accords de coopération malgacho-frantsay(anisan'izany ny fanesorana ny base militaire tany diego sy Ivato), fametrahana ny officier malagasy teo @ny lafiny teknika,
-fanafoanana ny karatra isan-dahy(tena namoa-doza fa lasa tsy nivaky loha niasa intsony ny olona sasany no sady tsy nisy vola intsony nampandehanana ny commune sns...).....
..Ahitsiko ilay izy...Tsy ny volana desambra 1972 akory no natao ilay referendum fa ny volana octobre 1972..Fa raha vao nandeha ny propagande ka efa hita soritra fa handresy ny ENy dia efa nanomboka @zay ny karazana sabotaqge isa-karazany, ary anisan'izany ny doro-tanety saiky hita nanerana an'i Madagasikara...
Raha vao vita ny referendum ka lany ilay fanitsiana ny constitution sy ny projet de société dia efa hita taratra sahady fa efa nisy tsy fifankazahoana tao ny gvt ny gal Ramanantsoa...vokany+ volana desambra1972 dia raikitra ny korontana sy fandrohana mpihavy tany @ny province Toamasina, noroahina ireo merina mpihavy tany, ary anisan'ny may t@izany ny pharmacie an'i Razanamasy, ny hotel Myramar an'i Ludget Andrianjaka...Dia nilamindamin-dratsy iny avy teo...fa ny 1973 dia voatery tsy maintsy natao ny fanavaozana ny accord de cooperation tao @iFrance sy Madagasikara, ka ireto no zavatra 2 lehibe tena nisongadina ary lasa saika fototry ny gidraka rehetra:
nisintaka tao @y zone franc i Madagasikara , ary tsy miantsy niezahana ny nametraka ireo technicien sy elite malagasy teo @y fitondrana sy ny sehtatra hafa notantanin'ny frantsay, nogasiana ny progamme scolaire fa tsy natao niankina t@y programme scolaite tany France intsony, nesorina teny Ivato sy Diego ny tafika Frantsay. Mikasika io dia isaorana an'Andriamanitra t@y korontana teto Tana ny 13 mai 1972 fa ny vahoaka no nanosika ny gal Ramanantsoa handray ny fitondrana, fa raha toa ka nisy ny tentative de coup d'Etat nataon'ny tafika malagasy dia afaka niditra an-tsehatra niaro ny fil Tsiranana ny tafika Frantsay...Tahaka izay niseho tany Afrika...
Voatery io izany nesorina satria danger hoan'ny souverainneté nationale..Dia vita iny ..fa vao vita ilay fanasoniavana ny accord de cooperation dia niseho daholo indray ny olana:
- ny PSD aloha na ireo antoko politika hafa dia nahazo mise en veilleuse avokoa izany hoe tsy misy mahazo manao hetsika politika aloha , saingy tany ambvadika kosa dia niova ho PSM ny PSD rehefa nifanraka sy nifamitram-pihavanana indray i Resampa sy atoa Tsiranana, dia nanomboka nanao ny fanakorontanana madinika tany @ny sisiny..
- raikitra indray koa ny tsy fitiavana mpihavy tany Diego indrindra fa ny avy eto anivon-tany satria noampangaina fa ny gvt Ramanatsoa no mampijaly ny mponina avy any satria betsaka ireo vhv no niteraka t@ireo tafika frantsay, betsaka koa no nahita asa nikarama t@y tokatranoin'ireny offficier frantsay sy administrateur frantsay ireny...
-nanomboka ny filaharam-bary satria nanomboka tsy nanafatra vary intsony ireo compagnie vahiny mpanao izany teo aloha, indrindra rehefa nanomboka nanao ny fanentanana ny mikasika ny fananganana ny rafitra fokonolona ny Col Ratsimandrava izay efa hita tao antin'io rafitra io ireeto: fampandrosoana miainga avy any ifotony, dia avy zay no miainga tonga aty ambony, izany hoe ny any @ny ifotony no mijery ny oalana sy ny vaha olana ary ny fomba hanatanterahana ilay vaha olana, fa ny aty an-tampony kosa manao izay hanampiana ny fanatanterahana ireo vinavinan'asa kasain'ny any ifotony hotanterahana
Tafiditra tao antin'izany rafitra sy programa ho tanterahana izany ny fandraisana an-tanana ireo sehatra ara ekonomika notantanin'ny compaginie vahiny...
Nanomboka teo kao no nahitana olna ny EEM (eau et electricité de madagasikara izay niova ho JIRAMA), teo koa no efa nieritreretana ny hitantanan'ny fanjkana ny fanfarana solika tany ivelany sy ny handraisana ny fitantanana ny raffinerie de petrole tao Toamasina... BETSAKA ny olana niainga avy @irero satria ireo technicien dia saika vahiny avokoa ka raha vao vita ilay accord de cooperation dia saika nisintona ny capital niasa teto daholo ireo compagnie vahiny rehetra...tsy gaga isika raha betsaka ny penurie teto..
Tetsy an-daniny koa dia nanomboka nitaky ny decentralisation budgetaire ny tany @ny province, .....
Tao @ny tafika no nanomboka ny olana goavana satria nitaky koa ry zareo officier avy any anindran-tany ny mikasika ny avancementn'izy ireo hisondrotana grade ho lasa colonel sy general..Anisan'izany ohatra i col Rajaonarison Brechard, izay niaro fitakina politika ny fitakiana nataony... Teo koa dia efa nihetsika koa ireo elite avy any anindran-tany ny mba hanomezana azy ny fitantanana ny sehtr,asa sasany izay mety amin'izy ireo sy ny fampandrosoana ny any @y faritra misy azy avy....
Tetsy an-kilany koa ny PSM tsynitahatra nanao ny activité sy ny paikady hamerenana ny fitondrana indray eo an-tanany, ny MFMK koa efa nanomboka nihetsika mangina satria i Manandafy dia nanatena fa horaisina ao anaty governemanta 1taona taorian'ny 13 mai 1972, ary nitaky ny hamerenana @ny sivily ny fitondrana..Izay no antony nisamborana azy ny 13 mi 1973 raha nanao fihetsiketsehana teo Ambohijatovo.....
Teo an-kilany dia betsaka ireo operateur economique malagasy na avy eto anivon-tany na avy anyh anindran-tany izay efa samy nampiasa ny volany teo @y sehatra hafa rehetra izay nivondrona tao anatin'ny CLUB des 48 no efa nanomboka nanao menace koa satria izao no antony:
- politika liberale no nitantanana an'i Madagasikara fa tsy regime sosialiste, ny programme napetraka hitondrana ny firenena anefa dia mitady hiroso any @ny regime socialiste izay i Ratsimandrava no tena nivoy ilay izy dia ny fananganana rafim-pitantanana miainga avy @ny fokonolona....
Tao anaty governemanta koa dia efa niseho ny tsy fitovian-kevitra..ny sasany nirona tany @ny PSM nitaky ny fanalalahna politika sy hamelana ireo antoko hisokatra indray, ny sasany izay manana havana sy fianakaviana tao @ny club des 48 manohana an-kolaka ny hetsiky ny club des 48, Ratsiraka sy Ratsimandrava efa tsy nifanara-tsaina intsony mikasika ny politika hitantanana ny firenena: Ratsimandrava nifikitra t@lay rafitra fokonolona, i Ratsiraka kosa nahita fa tsy adapté ny faritra maro any anindran izy io noho ireto antony ireto: ny any anindrana, malgré ny independance efa azo dia mbola nanana ilay rafitra izay mampiavaka azy dia ny fisian'ireo tangalamena sy ampanjaka izay leader d'opinion, izany hoe ny decision ara-piaraha monina dia miainga avy @reo sokajin'olona ireo avokoa, fa ilay rafitra fokonolona tian'i Ratsimandrava hapetraka anefa dia tsy adapté @izany rafitra izany..(azo natao ihany ny miadapté io saingy maika loatra fa mbola fametrahana tsikelikely ilay izy vao tena tafatopmbina io..)
..Tao anatiny koa dia izao no zavatra nisy: I Ratsiraka sy Ratsimandrava dia efa hitan'ny avy eti ivelany fa izy roalahy no afaka hitantana ny firenena raha misy fialan'ny gal Ramanantsoa satria i ratsimandrava dia nanana soutient interne noho izy nahatety an'i Madagasikara betsaka indrindra, i Ratsiraka indray dia manana soutient externe noho izy ministry ny affaires etrangères...
Fa noho ireo antony hafa izay mbola tsy dia mazava koa dia tsy nifanara-tsaina izy roalahy...I Ratsiraka dia efa pressenti hisolo an'i Ramanantsoa ary efa somary nanakinan'i Ramanantsoa ny confiance-ny, I Ratsiraka dia efa nanana projet en cours fa raha izy no eo @y fitondrana dia tsy hiantso an'i Ratsimandrava intsony hoi ao anatin'ny governemanta ary tsy hametraka i rafitra fokonolona io...
Betsaka ny menace niseho t@reo mpikambana tao anaty governemanta...ary indrindra ny acte de sabotage isa-karazany saika natao teto..betsaka izy ireny....na avy any ivelany na saika nataon'ny samy malagasy
I Ratsimandrava dia nanana soutient avy @ Fety Michel izay filohan'ny FIPIEFA izy nisolotena ny malagasy .Izay no nahasahian'i Ratsimandrava nandray ny fitondrana na dia teo aza ny avertissement efa nataon'i Père Remi Ralibera taminy fa ho faty tokoa izy raha mikiry handray io fitondrana io, noho ireo antony betsaka mifamatotra izay mbola mila famahana miaraka....
Tetsy an-daniny (nandritra ny taona 1974) dia efa betsaka ireo karazana destabilisation: ny miaramila tao "ny RTS sy Capsat efa nanomana fikomiana sy coup d'Etat izay tsy tanteraka fa saika natao ny alin'ny 31 Decembre hifoha ny 1er Janvier 1975 ..Betsaka ireo officier ary avy any anindrana avokoa izy ireo no nioko saika hanongana...Anisan'izany i Col Brechard izay rehefa tsy nahomby io tetika io dia lasa nitsoaka nandositra niafina teny @ny camp GMP Antanimora (FIP "izao fotoana)...
Nisy ministra sasany tao @ny gvt Ramanantsoa no nanohana miafina io hetsika io, betsaka ny politicienteo aloha no nifinancer ireo GMP tao Antanimora anisan'izany ry Resampa, Ratsiraka sns...rehefa nanontaniana izy ireny dia ny hoe nanome vola hiveloman-dry zareo satria efa nanomboka nogiazan'ny fanjakana ny volan-dry zareo ...dia tao no nanomanana ny coup d,Etat nahafaty ny col Ratsimandrava..Raha vao tafiditra tao ny col Brechard dia efa sur les pieds de guerre ny Miaramila tao ary efa vonona ny @zay fanafihana mety ahazo azy satria efa nanomboka nanao pression ny fitondrana ...
nandritra izany dia tsy afa-bela ny gal Ramanantsoa satria nanomboka tsy nifankahazo intsony izy sy ny col Ratsimandrava...
Ramanantsoa dia somary nanataraiky ny fantanterahana ireo fehi-kevitry ny KIM t@ny 1972 ary natao projet de société, ireo mpikambana tao @ny FIPIEFA efa nanao pression koa satria efa manomboka mitaraina ny tany @ny faritany...
Ny PSD sy ireo antoko politika hafa efa manomboka mihetsika ary ny sasany nadrangaranga ny adim-poko, ny tao @ny tafika na dia foiré aza ilay fanonganam-panjakana dia mbola tsy azo antoka noho ireo officiers sasany izay niandry kendry tohina fotsiny, ny club des 48 tsy manaiky ny handraisan'ny fanjakana ny part d'action-ny teo @reo secteur clé nandrasiany anjara, ny compagnie vahiny tsy manaiky ny ho very profit sns..izany no korontana politika nisy..ary Ratsimandrava no tafiditra tao am-povoany indrindra.
Vokany nametraka demission ny gal Ramanantsoa satria tsy voavahny intsony ny olana rehetra...(ny fianakaviany koa nisy mpikambana tao @y club des 48)
Ny nanaovaka fikarohana sy fanadihadiana dia niainga avy t@reto zavatra ireto.
-nisy boky maro novakiako, anisan'izany ny boky nosoratan'i atoa Rahajarizafy mikasika ny 13 mai 1972, ny tahirin'ny raibeko dia ireo gazety niseho isan'andro tany @ny taona 1970 hatraty @ny taona 1975, ny gazety niseho taloha natao hoe ZOKO izay karazana gazety sahy namaky bantsilana ny zavatra niseho sy niainana teto Mkara, ny gazety hehy, ny gazety izay navoakan'ireo mpikambana sasany tao @ny PSM, ary ireo gazety izay tsy tadidiko fa nisinisy ihany izy rehetra tsy tadidiko ny anrany, ny horonam-peo voatahirin'ilay RaR naman izay mirakitra ireo kabary nisesisesy nataon'i Ratsimandrava nadritra ny
fanazavana hevitra mikasika ny rafitra fokonolona tiana hajoro teto Madagasikara, ka t@o horonam-peo io no nahalalana ny tsy fitovian-kevitra intsony tao amin'ny gvt Ramanantsoa ka nahatonga ny col Ratsimandrava nohahiahiana hanongam-panjakana sy nanaovany dementi am-pahibemaso (mbola hazavaina io fa nisy fifandraisany t@ny nandraisany fitondrana), t@io horonam-peo io koa no nahafantarako fa ny compagnie marseillaise dia efa saika namatsy fitaovam-piadiana antsokosoko saika nentina hanoganana an'i Ramanantsoa ary ny PSM no nifandray taminy t@izany fotoana izany...
Tao koa ny gazety boky jeune afrique izay tsy nitsahatra nanao analyse politique indrindra fa ny zavatra nitramga taty M/kara.
Fa misy iray izay izay tena nanao analyse de fond ny zavatra rehetra niseho teto madagasikara hatramin,ny nandraisan'i Ratsiraka ny fitondrana: vao niongana Ratsiraka t@y taona 1993 dia nivoaka io boky io satria tsy nahazo niditra teto Madagasikara mihintsy, dia raha vao tafaverina indray Ratsiraka ny 1996 dia najavona tsy hita intsony indray.Vitsy no nahavidy azy.izaho tsy nahavidy fa sendra novakiako tao @y centre culturel albert camus ilay izy.Fa raha vao niverina Rtsiraka dia efa nosintonina tsy tao intsony koa ilay boky..Ny titre dia izao, une revolution en marche à Madagascar...
Rehefa nisavoritaka tahaka izany ny zavatra rehetra dia izao no nitranga:
- tsy nifanara-tsaina intsony ny mpikambana tao @y gvt,,nanao menace hi decreter etat d'urgence ny gal Ramanantsoa=karazana dictature militaire, tsy nety ilay option satria tsy maintsy hanontany ny hevitry ny FIPIEFA saingy ny fivoriana anefa mbola lavitra, dia nitady lalana hivoahan izy ka saika hanome ny fitondrana t@ Ratsiraka..Ileio anefa tsy nety satria tsy mazava ny cadre politique hilalaovana eto Madagasikara, izany hoe tokony mbola misy fiantsoana ny mpanao politika rehetra handinihana ny lalana tokony hizorana na ny rafitra tiana hapetraka eto Ma/kara, tetsy an-daniny dia nanomboka nanao pression
Ratsimandrava sy Fety Michel ny @y hanatanterahana ny zavatra tapka t@ny fikaonana-doham-pirenena sy ny fampanantenana ny vahoaka t@ny referendum, Ramanantsoa tsy nety satria natahotra koa ny pression nataon'ireo hery rehetra nandrirotra ny gvt, ny tena natahorany dia ireto: efa nanomboka nisy clash tao @ny tafika ary efa natahorana ny zavatra hiseho, ny ady an-trano sy ny adim-poko efa mananontanina,ny affaire GMP mbola tsy niravona, ny FIPIEFA efa niandry koa ny tatitra avy @ny gvt ary efa nivonona handray fepetra koa.....
Dia nanapa-kevitra ny gal Ramanantsoa fa handrava ny gvt dia notanterahany tokoa ilay izy....
Nadritra izany sy fisian'ny gvt izany dia nadeha ny tractation isa-karazany, nihetsika ny syndicat sy ny parti politique sasany , tao no nanao pression azy hamerenana ny fitondrana @ny sivily , tao no nanao soso-kevitra ny hiantsoana ny col Berchard hidinika ambony latabatra aminy sy hanendry azy ho isan'ny gvt mikasika ny fangatahana dia ny decentralisation effective sy ny famerenanana indray ny decentralisation budgetaire...
Nandritra izany koa no nanao pression i Fety Michel sy Ratsimandrava ny hanolorana @i Ratsimandrava ny fitondrana hametrahany ny rafitra fokonolona....Ratsiraka efa tsy teto intsony fa lasa nanao congé tany Toamasina ka tsy hita nantsoina.......
Nisy delegasiona avy any @y faritra atsimo atsinanana tonga teto Tana niangavay ny col Ratsimandrava mba hihaona @ny col Brechard mba hidinika sy hamaha ireo olana misy nampifanolana azy sy ny gal Ramanantsoa...
(marihina aloha fa i Ratsiraka koa dia efa nanomboka tsy laitran'i Ramanantsoa natao inona ihany koa ka nahatonga ny vadin'ny gal Ramanantsoa nilaza taminy hoe: inona intsony no maha general anao raha iny commandant iny aza tsy voafehinao intsony....)
DIA iny natolotry ny gal Ramanantsoa ny col Ratsimandrava iny ny fitondrana...
Fa ny zava-nisy teny Antanimora kosa dia izao: nitombo ihnay ny mpanohana ny GMP sy Brechard nandritra izany fotoana izay ary efa nipetrapetraka daholo ny zavatra rehetra ny @izay hatao sy ny tetikady rehetra entina hangalana ny fitondrana..betsaka ny zavatra niseho teny araka ny fitantaran'ny vavolombelona nohenoina teny @ny fitsarana ary voarkitra t@y bande magnetique nohenoina ..betsaka ireo tetika maloto sy mahatsiravina efa voapetraka .....betsaka ireo mpanao politika no voaonina teny @y fitsarana fa nifandray resaka t@-dry zareo teny...
Fa ny zavatra nisy dia izao: tsy nisy nanam-po ny rehetra fa i Ratsimandrava no notolorana ny fitondrana, satria ny rehetra dia nisaina fa mbola ny gal ramanantsoa ihany no hitondra ny firenena kanjo tsy izay no niseho.....
Raha vao fantatra ny harivan.'ny 05 fevrier fa Ratsimandrava no voatendry ho filohan'ny gvt vaovao dia korontana ny echequier politikan-dry zalahy...Tezitra ny col Brechard (araka ny fitantaran'ny capitaine Bora Christian)ka isaky ny manonona anrana ministra ny col Ratsimandrava dia izao foana no fiteniny: à éliminer, à éliminer....
Izany hoe tsy nahafaly azy ny tsy mba niconsulter-na azy na ny niantsoana azy hanontaniana ny heviny mikasika ny olana niseho nandritra ny herinandro iny dia efa nandeha ny fikarakarana ny elimination izay noventesin'ny col Brechard Rajaonarison, ary matetika araka ny fitantaran'ny vavolombelona sy ireo FRS teny izay nalaina am-bavany dia nisy olona nifanolosolo nitsikilo teny Anosy izay nisy ny siège du gouvernement ny mouvement rehetra niseho...Io aloha dia tsy ho voatantarako eto daholo ny zavatra niseho rehetra tao @ny biraon'i Ratsimandrava nandritra ny naha ministra azy sy ireo karazana menace nahazo azy, ny zavatra niseho tany an-tokatranony izay matetika tsy niarahany nantory t@y vady aman-janany intsony fa lasa mitokana matory any @y biraony miaraka @y grenade sy ny PA ary PM49, ny renseignement azon'ny RG mikasika ireo fiokona hamono azy vokatr'ilay rafitra tiany hajoro ka nikitikitka ny profit ny olona izay nanana profit manokana,ny saika hanaovana azy kidnaping teo mahamasina ny taona 1974 raha nanatrika ny match de football nihaonan'ny gendarme sy ny genie militaire ary teo @lay nanolorany ny coupe iny indrindra no saika hanaovana ilay kidnapping..izaho sendra teo indrindra nanatrika ilay match de football ary teny aloha mihintsy nahita azy nanolotra ilay coupe..Betsaka ny olona natrika io match io ary nifanotofan'ny olona izy raha nanolotra io coupe io..Io fahabetsajhan'ny olona sy ny ankizy teo akaikiny io no tsy nahatanteraka ilay kidnapping.. Fa ny tena nisongadina dia ilay kabariny tany Soalala izay namakiany ny tetika rehetra hankorontanana sy hampiadina ny samy mlagasy ary ny fikasan'ireo tao @y compagnie marseillaise ireo tetika rehetra hidestabiliser-na ny firenena sy ny fitondrana....
Dia ny capitaine Bora Christian izany no nasaina nandinika ny zavatra hatao hikidnapper-na ny col Ratsimandrava hanerena azy hamerina ny fitondrana na eo @y sivily na hoan'ny col Brechard.....
Ny chef d'escorte ny col Ratsimandrava indray andro dia nahatsikaritra 4L iray izay nanaraka ny esorte vao niala teo Anosy ry zareo indray andro...dia nanao tatitra io t@y colnel Ratsimandrava izy ny ampitson'iny fa toa tsy nisy resaka ilay izy...
Ny col Rabetafika raha vao nandray fitondrana izy dia efa niteny taminy hoe: renforcer-o ny securité an'ialahy fa efa lasa filoha ialahy izao ary ho befahavalo..na mifindra ialajhy birao ka eny @y toby la Catalane(toby Ratsimandrava @zao fotoana) ialahy no mipetraka..
Tsy nety izy fa ny valiteniny dia ny hoe: tian'ny vadiko loatra io trano hoinenanay eny Anjohy io ka tsy tiako hialana... Marihana aloha fa na mbola samy tao @ny gvt Ramamantsoa aza ny col Rabetafika sy ny col Ratsimandrava dia efa nisy ihany ny tsy fitovian-kevitra nampifandoana azy mirahalahy indraindray: ny iray ministra ny iray kosa Sg du gvt...Dia rehefa nojerena ny toerana hanaovana ny embuscade hisamborana ny col Ratsimandrava dia sahirana ry zareo satria raha any @ny biraony dia hamaly ny mpiambina azy sady risque be ilay izy, ka rehefa nojerena ny trajet ny cortège presidentile dia teo Ambohijatovo no hita fa toerana tsara..Nisy lavaka nanamboarana ny tuyau ny EEM teo ary efa ho herinandro mbol,a tsy vita foana Ny nahagaga koa dia ilay commissariat nikatona ho efa volana maromaro nefa hatramin'izay nisokatra foana io commissariat io....dia teo no natao ilay embuscade..
Ka rehefa tapaka ny hevitra dia izao.olona dimy avy tao @ny FRS no halefa ka ilay 4L nentina nanrahana ny col Ratsimandrava ihany no nentina hanatanterahana ilay attentat...
Dia ireto avy ireo olona 5 lahy.
-Zimbo,
-Mara Seta,
- BOto,
- Maurice Aphonse,
- Laza Petit Jean
Fa nisy olona iray teny Anosy isa-kariva milaza sy manome information foana ny mouvement de va et vient tao @y siège de gouvernement ...Ny ora fodiana sy ny fidiran'ny col ratsimandrava...nandritra ny 5 andro io hetsika io..dia ny Talata 11 fevrier izany no hotanterahana ilay acte rehefa avy nanao briefing farany ry zareo teny Antanimora...
Hatramin'izay dia saika reduit foana ny escorte presidentiel araka ny zavatra tsapan'ny rehetra,
( ny an'ny Fil Tsiranana dia tahaka izao ny composition'ny escorte presidentiel hitako matetika: motard mpialoha lalana roa, voiture pie miaraka @ny girophare sy sirène iray,voiture misy officier maromaro roa,dia ny voiture presidentielle, dia aoriana misy jeep telo miaraka @y gendarme sy FRS dia ny mamarana azy dia motard iray, ny an'ny gal Ramanantsoa talohan'ny referendum dia motard mpisava lalana iray, dia ilay R16 mpitondra azy mivady, dia jeep iray misy parachutiste 4 dahy izay afrikana ny iray..io afrikana io dia maty nisy nitifitra t@ny 1974 rehefa saika hovonoina ny gal ramanantsoa ...hatreto aloha dia tsy dia mari-pototra io fa ny fantatra dia ity.
Nisy fotoana nandehanan'ny gal ramanantsoa tany Moramanga ka nikasa handeha train izy fa nisy ny wagon presidentiel manokana [email protected] nisy nametraka dynamite efa ho 50 kg teo @ny tetezan'i Mangoro, izany hoe efa saika hapoaka io raha nandalo teo ny gal Ramanantsoa, saingy au dernier moment dia naleon-dry zareo nandeha fiara indray satria sendra mpanjono iray no nahita ilay dynamite dia nilaza t@y gendarmerie akaiky azy...dia izay no tsy nahavoa ny gal Ramanatsoa ka ty lalana nandehan-dry zareo iny no toa hoe nisy nitifitra ilay afrikana parachutiste..teo dia renforcer ny garde presidentielle mandra-pialan'ny gal Ramanatsoa teo @ ny fitondrana...)
Fa ny an'ny col Ratsimandrava dia tahaka izao no composition'ny escorte: motard mpialoha lalana iray, voiture pie iray, dia ny fiara nitondra ny col Ratsimandrava, dia taoriany ny jeep izay nisy gendarme 8 lahy ary namarana azy ny motard iray...
Raha vao tonga teo Ambohijatovo dia , araka ny fitantaran'ny chauffeur sy ny zavatra hita t@ny reconstitution ny zavatra niseho dia izao: somary lasa aloha ireo motard sy voiture pie ,ka ny voiture presidentielle sy ny escorte sisa no tato aoriana ary somary ny retrograde ny chauffeur satria nisy ilay lavaka dia tsy maintsy nandeha mora....
Ny position'ireo olona nitifitra dia tahaka izao : ny iray teo @ny vavahadin'ny commissariat, ny iray somary tery akaikin'ilay tohatohabato midina mankany Ambohijatovo iny, ny iray somary aty ambany manamorona ilay toerana misy ballustrade misy seza vao fipetrahana io, ny roa teo @lay lalana miaktra mankany @ny Maria manjaka iny...
Ka raha vao niseho ny lohan'ny fiara ka iny ilay somary niretrograde iny izy dia nanaomboka ny tifitra rafale nataon'ilay teo akaikina'ny varavaran'ny commissariat, dia nanaraka avy ato aorina ny tifitra nataon'ilay tery akaikin'ny ballustrade ilay misy seza vato day niazakazaka izy nanenjika ny fiara nnitondra ny col Ratsimandrava hoy ny chef d'escorte.
Dia raha vao nanomboka ny tifitra dia calé ilay fiara satria voatifitra teo @ny feny ilay chauffeur izay temoin occulaire directe ka tsy afaka nanindry accelerateur intsony ka nanao marche arrière ary nidona teo @ny rindrin'ny commissariat....Fa osa ihany hoy ilay chef d'escorte fa tsy nasiana tafo ilay jeep fa nesorina ilay tafo lamba na dia avy aza ny erika t@o ka nahafany nitsambikina nitifitra avy ahatrany ilay avy aty aoriana ary koa ilay teo akaikin'ny varavaran,ny commissariat, fa raha tsy izany dia maty daholo ny escorte rehetra ..Ireo telolahy dia nitsoaka raha vaoniandoha ny tifitra avy any @ny escorte satria ny basin'ny iray dia raillé izany hoe bloqué ka tsy nahafahany nitifitra fa raha tsy izany koa dia vita daholo ny escorte rehetra...izay ny t@iny rahraha iny...
fa ny zavatra niseho dia izao ary nahabetsaka ny ahiahy rehetra ..Ny tranon'ny col rabetafika dia tsy lavitra loatra an'anjohy ka raha vao naheno ny poa-basy izy dia nanontany ny miaramila izay mpiambina azy ka io no niteny hoe: reko ny sirène presidentiel ary henoko ny tifitra nifamaliana tany @y lalan'ny esorte, dia niala haingana ny col Rabetafika ka nandeha niazakazaka nakany ary izy no voalohany tonga teny an-toerana,dia nanaraka azy ny docteur Blaise Randriarimanga izay chirurgien nanao autopsie ny faty sady cousin'ny col Ratsimandrava koa...Dia ry zareo no naintso ambulance haingana..
Io fahatongavana'ny col Rabetafika teo Ambohijatovo io no nisian'nhy suspicion tany aminy ka nilazan'ny sasany fa izy no nitifitra ny col Ratsimandrava...Ny zava-nisy dia izao: balle tifitra variraraka izany dia betsaka ny probabilité mety ahavoa ny ati-doha na ny fo indrindra moafa hoe en mouvement ilay cible ho tifirina..Ny filazan'ny docteur(docteur izy t@zany fa tsy mbola Professeur) Blaise teo @y fitsarana ity teny ity no tena nahatonga ny suspicion sy ny resaka betsaka nandeha tetsy sy teroa : Hoy izy teo @y fitsarana: bala iray nanitsy ny fony izay tahaka nokendrena manokana no nahafaty azy...io no nororitina hatramin'izao hoe:
Nisy olona manokana nitifitra azy sns...ny examen balistique izay natao t@reny dia nilaza fa mitovy ny @ny nentin-dry Zimbo sy ireo namany ihany nohita na ny nahafaty ireogarde de corps roalahy na ny nahafaty ny col Ratsimandrava na ny hita teo @ny rindrin'ny commissariat, na koa ny hita tao @ilay fen'ilay chauffeur ( izay marihina fa maty t@ny taona 2007)= samy balan'ny PM 49 avokoa.
Roa no maty ireo FRS nitifitra dia i Zimbo sy Mara Seta.Izy telolhay kosa dia afaka nandositra nidina ilay tohatohabato midina mahazo ny tunnel Ambanidia iny dia lasa niazakazaka sy nandeha tongotra namonjy ny camp GMP
Ry zareo teny Antanimora dia nihaino ny tatitra nataon-dry Laza Petit jean sy ry Boto ary Maurice Alphonse...
Tsy hitantara ny zavatra niseho ny 12 fevrier sy ny manaraka aho fa ireto no karazana analyse nataoko nadritra izay taona marobe izay:
- ny fitsarana aloha dia fitsarana natao haingana.Tsy ampy ny élément d'enquête,izany hoe mbola nisy élément betsaka tsy feno ahafahana nisambotra sy nanaovana recoupent ny zavatra niseho rehetra sy izay tena tompon-kevitra t@ny raharaha iny..Izay nonahatonga ireo avocat 8 minaadahy nalain-drtoa Thérèse Ratsimandrava hiarao ny fianakaviany nitaky t@ny fitsarana hoe`: iza no responsable t@ny famonoana ny col Ratsimandrava, ry zareo tao @ny fampanaovana (Roger Andriamiseza) sy ny president ny fitsarana ( Rabemalanto) namaly hoe : natao io fitsarana io handihadiana izay tena tompon'antoka..tsy dia voafaritra ary tsy voa designé izany izay tena responsable.
Natao kimaikamaika iny fitsarana iny..fa natao haingana satria saika nivadika adim-poko
Izao no zavatra nitranga.Raha vao maty Rasimandrava ny alin'ny 11 fevrier dia constitué nyh directoire militaire izay nisy ireo chef de corps rehetra erak'i madagasikara ary mi représenter ny foko rehetra teto madagasikara.Ny zokiolona hitantana azy raha ny tokony ho izy dia ny gal Ramamantsoa satira izy no plus haut gradé .Izy anefa vao nidemissionne sady mbola nisy olana teo @y fitondrany, dia izay izay plus gradé no tsy maintsy mitondra azy io.Tsy nisy afa-tsy general roa izany no azo antoka fa hitantana azy dia ny gal Andriamahazo sy ny gal Ramarolahy Philibert izay chef d'Etat major @zany dia ny gal Andriamahazo izany no natao psident 'io directoire io.
Fa teo koa dia efa nisy zavatra hafahafa: satria ny gal Ramanantsoa mbola plus haut gradé dia natao ny decret mametraka azy ho retraité ary nakarina ho general de division ny gal Andriamahazo..natahorana angamba hoy aho ny mbola mety hiverenany teo @ny fitondrana indray.....
Rehefa nisasaka ny fitsarana dia nisy baiko sy decret avy any @y directoire izay i Ratsiraka no nanao sonia ilay izy novakiana teny @ny fitsarana ny hanafahana ireo vata-miaramila tao @y FRS izay noheverina fa tsy nanana andraikitra nivantana t@ny rahraha iny.dia nohafahana izy ireo, ary dia teo koa dia nisintona ny avocat-ny rehetra rtoa Thérèse Ratsimandrava tsy hiaro intsony ny tombontsoany ary nisintona koa ny fitoriany ...dia nadeha ny fitsarana dia iny niarahana nahita iny ny vokany..
Afaka avokoa ireo olona suspect fa izy telolhay velona sisa t@ilay commandos noi nigadra 5 taona travaux forcés.saingy ny 2 taona sy tapanyh ihany no vitany dia efa nohafahan-dRatsiraka koa ry zalahy...
Ny conclusion-ko dia izao:
nisy zavatra nifamahofaho be t@iny rahraha iny..samy responsable avokoa ny acteur politique rehetra teto :PSM, GMP sy col Brechard na dia nilaza aza izy fa tsy tompon'andrakitra t@ny satria baiko avy aminy no nanirahana azy 5 lahy hanao ilay attentat, ireo mpikambana tao @ny gvt Ramanantsoa, ireo compagnie vahiny teto, ny mpanao gazety izay nandranitra adi-poko ny sasany tahkany gazety ZOKO, Basy vavasy irao hafa rehetra ...
Ny procureur Andriamiseza raha nanao ny requisitoire dia nanao izao fehiteny izao hoe:
Milaza ny naniraka fa hanao kidnaping ny filoha Ratsimandrava no nanirahana azy, nh nampaniraka koa dia tahaka izany , tahaka ny milaza hoe hisambotra azy velona,....dia ahoana no ataohisamboarana azy anefa ny escorte mitondra fiadiana ary tsy maintsy hamaly tifitra avy hatrany..aiza izay fitaovana netinareo hampatoriana azy....hita t@io requisitoire io fa tahaka ny hoe efa voabaiko avy htrany ny fitsarana ny @zay didy tokony havoakany..tahaka n hoe didim-pitsarana nentina hiappaiser-na ny climat politique teto ilay izy.....satria ny voakasik'iny raharaha iny dia ry zareo avy any anindrana daholo ka mety natahorana ho lasa adim-poko ilay izy..
Ny zavatra tsapa aloha dia izao...nanafaingana ny namonona an-Rasimandrava ny nanolorana azy ny fitondrana izay efa nampitandremana azy tsy hikitikitika io..majaray maty maina araka ny filazan'ireonanao analyse politika teto hatramin'izay..
Ny gazety t@ireny dia tsy dia azo nianteherana loatra fa samy mananana ny interpretation-ny avokoa ka izay no tsy maintsy nitadiavanao source hafa.
Sady nisy censure nataon'ny directoire militaire koa t@ireny ny gazety.
Ny niaingako nanaovako ny fandihadiana dia ireto.ankoatry ny boky sy ny gazety dia nisy RaR rain'Ilay namanay izay nahavita nanao enregistrement ny deroulement ny audience teny @ny fitsarana ary bande magnetique maromaro no nandraisan'io lhl io ny feo rehetra nivoka tao @ny RNM satria ny fitsarana t@izany hoanareo izay efa hary saina t@ireny raharaha sy fotoana ireny dia nalefa direscte t@ny Radio avokoa tahaka ny zavatra niseho t@ny audience natao t@ny fitsarana ny raharaha Andriamaholison t@ ny 1983. Ireto no zavatra nisy ankoatry ny lazaiko teto:
- nandritra ny mutinerie nataon'ireo teo Antanimora dia izao no tsikaritry ny olona maro teny Ambanidia ary hita hoe tsy voafehy intsony ny krizy t@ireny fotoana ireny: isaky ny tonga eo @ ny tsena Ambanidia ry zalahy FRS manao approvisionnemt dia izao" tonga ry zareo efa ho iray camion ary ary tena armés jusqu'Aux dents mihintsy hoy ny fitenenana tahaka ny hoe efa vonona ny hiady @izay miaramila alefa hisakana sy hisambotra an-dry zalahy
- Efa tsy voafehin'ny fibaikona ny polisy nationale intsony ry zareo teny satria aza hadino fa corps des policiers ireo FRS ireo saingy kosa tsy misahana ny asan'ny police judiciaire fa natao ho police de repression na anti-emeute ....Ankehitriny moa dia ny emmoreg sy emmonat no miaraka mano io, a teo aloha dia ny gendarmerie misahana izay hetsika miseho any ambanivohitra , ny FRS misahana ny anti-emeute eto an-drenivohitra ary miaramila natao hiaro ny firenena @izay mety fanafihana avy any ivelany..izay no rafitra teo aloha...
- Nandritra ny audition natao t@ny capitaine Bora Christian dia izao no filazany: Tsy nisy olona sahy hanatanteraka ilay attentat tao @ny GMP fa nisalsala avokoa rehefa nohazaina t@-dry zalahy ny strategie.
I Zimbo no nanaolo-tena sy nitady namana .I Zimbo hoy izy dia izao no zavatra niseho taminy am-bolana maromaro izay: niova ny fihetsiny rehetra ary indrindra moa raha vao tonga tao @ ny camp ny col Brechard...lasa olona m'en foutiste izany izy ary tsy mety manao tenue règlementaire intsony fa izay tiany hanaovana no hataony..indraindray sarotra ny manome baiko azy...
Ny col Brechard indray andro nangataka tamiko mba ho olona maromaro no halefa hanao ilay mission ary somary efa tsy azo niadiana hevitra koa izy fa lasa trop autoritaire, dia nekeko saingy rehefa hanao mission ry zalahy dia olona 5 lahy ihany no nalefako fa nicontredire ny col Brechard aho satria tsapako fa toa lasa zavatra hfa ny heviny rehetra teo aloha , indrindra moa fa ireo teniny hoe: il faut eliminer Ratsimandrava, c,est un traitre....Ny Capitaina Bora christian dia nilaza tahaka izao teo @ny fitsarana hoe: raha nihoatra ireo olona 5 lahy ireo no nalefako dia potika avokoa ireo olona niaraka t@ny col Ratsimandrava satria vitsy ny equipe ny escorte presidentiel, .....
Marina io satria araka ny voalazako dia mieux équipé ny FRS raha mitaha @ny tafika
( io ilay stratégie efa nomanin'i Tsiranana fahizay satria ny FRS no tena nianteherany satria tsy nahatoky ny tafika izy noho ireo Generaux 3 lahy sy officiers merina maromaro tao @ny tafika izay natahorany hanogam-panjakana satria en vogue t@izany ny coup d'Etat militaire nanerana an'i Afrique..., dia ireo FRS ireo no tena bien équipé, ny miaramila izany rehefa tena nodinihina dia tsy dia opérationnelle akory satria tsy dia natahorana ny fanfihana avy any ivelany satria mbola teo ireo base militaire frantsay teny Ivato sy Diego ..)
Ny escorte t@izany dia izao: ny chef d'escorte dia nanana PA sy PM49 ary ny sisa dia saika MAS 36 avokoa, ka tsy nisy dikany ireo raha nitaha ny fiadiana nentin-dry zalahy nanao ilay attentat na koa raha nihoatra noho ireo ny olona nanao ilay mission satria efa araky ry zalahy avokoa ny mouvement rehetra tao @ny siège du gouvernement tao Anosy izay tao @ny ministeran'ny ati-tany...
Ny procureur Andriamiseza raha nanao ny requisitoire dia nanao izao fehy teny izao ary nisaotra manokana ny capitaine Bora Christian hoe;.....isaorana manokana ny capitaine Bora tsy nanaraka ny baiko avy @ny col Brechard fa nohavitsiany ny isan'ireo olona nanao ilay mission fa raha tsy izany dia tsy hisy olona azo natao ho vavolombelona teto ahafantarana ny zavatra niseho teny Ambohijatovo...
Ny zavatra iray mbola tiako lazaina dia izao: nisy teny iray nataon'ny col Rabetafika dia ity: ...tsy ato hoy izy ny tena namono ny col Ratsimandrava...Io aloha tsy dia mazava izay tiany ho lazaina fa ny azo antokoa dia ity: Ivereno vakiana ny nosoratako tany am-boalohany fa nisy efa ela ny disadisa tao @ ny tafika...ary nitombo nitombo foana izy io, indrindra moa fa nisy disadisa teo @ ny gendarmerie sy ny tafika , ary ny col Ratsimandrava no no anisany nandamina io rehefa izy no lasa komandy ambony tao @ ny gendarmerie...
Manamafy izany ny teny nataon'i Col Rakotomanga Mijoro raha natsoina izy hanao vavolombelona teo @ny fitsarana mikasika ny raharaha Andriamaholison ary saika nabaribariny teo ny lamba maloton'ny tafika rehetra araka ny nambarany fa nosakanan'ny fitsarana izy fa hoe mivaona @ ny fanontanianana nataon'ny mpitsara ny valiteniny...Ka raha niteny iny teny iny ny col Rabetafika dia aza hadino fa ilay disadisa teo @ ny col Ratsimandrava sy ny tsy fifankahazoan-kevitra teo aminy sy Ratsiraka no mety antony nilazany io, ary indrindra moa fa i Ratsiraka dia anisan'ireo olona izay nanome fanampiana ny teny Antanimora raha nikomy ry zareo teny ka efa lasa teny ny col Brechard....
Raha nanao fanafihana tao Antaninarenina izay nisy ny siègen'ny PSM ny miarmila ny alin'ny 13 Fevrier( ministeren'ny energie et mines @izao fotoana ambadiky ny tresor ) dia izao no hita tao: betsaka ny fitaovam-piadiana hita sy tratra tao....
Teo @ireo audition natao t@ ny vavolombelona sy ireo mpikambana sasany tao @ny PSM ankaotry ry Resampa, Tsiranana,Ramilamanana Samuel,
Ramananjato Gabriel talen'ny gazety basyvava, no nahafantarana teo @ny fitsarana ny tetika ratsy rehetra izay efa noketrehina hatramin'izay: ny fomba hamonona any filoham-pirenena, ny fomba hangalana ny fitondrana , ny acte de terrorisme hatao @ ireo mpihavy indrindra fa ny avy eto anivon-tany, ny fomba hangalana ny fitondrana indray sns....
Mikasika ilay hoe efa voapoizina ny col Ratsimandrava raha notifirina teo Ambohijatovo...tsy fantatro aloha hoe taiza no nahafahan'io olona prof de medecine io nilaza izany...tsy fantatro..fa araka ny teny ny vavolombelona ary indrindra ilay FRS iray izay nirahina nitsikilo sy nampita ny vaovao avy eny Anosy dia izao noteniny "hitako ny col Ratsimandrava niditra tao anaty fiara (ny fiara nitondra azy dia peugeot 404 berline mainty ary 0091TH ny numero d'immatriculation)..ka mahagaga ny nahafahan'io prof de Médecine légal niteny io (fantatro io olona io ary any Toamasina izy no monina) Ny nolazain'ny chauffeur nitondra ny col Ratsimandrava dia izao: raha vao nandeha ny tifitra hoy izy dia nahatsiaro nagotsoka ny tongotro havia ary tsy afaka nanitsaka embrayage intsony aho dia nihemota ny fiara ary nidona teo @ ny rindrin'ny commissariat..@vao nitsahatra ilay tifitra variraraka dia izao no feo henoko avy aoriana hoe: voa aho leitsy hoy ny col Ratsimandrava...dia nitodika aho ary nahita azy nirona nankany @ ny ankaviany ary ny lohany somary nitodika nankany aoriana no lasa niondana teo @ ilay GP2 Rakotoarison Bernard(garde de corps io), nezahako notsapaina izy ka teo @ ny tratrany ny tanako no niantefa fa ehnoko misy zavatra mahamay tapako ka rehefa nojereko dia hitako fa nisy rà nivoaka teo @ ny tratrany...
izay no fitantaraN,ilay chauffeur izay lazaiko etoana fa maty t@ny 2007.
Ny zavatra tiako lazaina rahya izay rehetra izay dia izao..betsaka ny olona nioko hamono azy : ny PSM, Ny mpikambana sasany tao @ ny club des 48,ny col Brechard sy ireo GMP izay natao fitaovana fotsiny ny ankamaroany, ny sasantsany tao @ ny tafika...saingy izao ..ny action nataon-dry Brechard teny Antanimora no lasa nialoha ny tetika nokasain'ny rehetra hatao...
Dia iny fitsarana niafara t@ ny queue de poisson iny.
Ny verdict dia natao ho verdict d'appaisement satria krizy politique ilay izy ka sarotra ny hanendry olona itsy na iro ho 1er responsable na dia efa fantatra aza ny tena 1er responsable satria mety nanakorontana firenena efa teo akaikin'ny adim-poko nahatsiravina isika t@ireny fotoana ireny....itodiho ny tantara dia ho fantatrareo ny zava-nisy...
Marihina fa ny col Brechard dia tsy tadidiko izy iny na t@ny 2009 na 2010 no nahafaty azy..
Fa ity ny zavatra nahalsa saina ahy.maninona raha vao maty ny col Brechard dia aty aoriana dia nilaza ny teo anivon'ny gendarmerie fa hatsahatra koa ny fikarohana ny nahafaty ny col Ratsimandrava???????
Ity koa misy anecdote iray: t@ny 2002 dia nisy gal Iray maty novonoina de sang froid tao @ ny service de reanimation tao @ ny hopital Fianarantsoa...Io general io raha tadidinaeo ilay general nipetraka teo @ ny arabe teo alohan'ny vavahadin'ny primature ilay niteny hoe : aleoko izaho no maty eto ary @#$%& aho fa tsy tantiko ny ahita anareo marobe voatifitra eto satria zone rouge ity palais primature ity...raha ilay saika haka an-keriny ny palais primature ny vahoaka hametraka na,I jacques Sylla ho 1er ministre....
Io gal io dia miaramila izay niandany t@i Ratsiraka t@ireny fotoana ireny..zanaky ny col Brechard io gal io ..Gal Andrianaivo no anarany..ny nampamono io gal io dia tsy fantatra satria commando encagoulés no nanao ny famonoana azy...anontanio an'i Pety izay responsable... mbola misy koa miaraka @ireo miarmilan'ny FAT @izao fotoana zanaky ny col Brechard.
Fa ity misy zavatra iray tiako hosaintsainintsika rehetra.
Zavatra niseho t@ ny 1972: rehefa nametraka nanome ny plein pouvoir ny gal Ramanantsoa ny fil Tsiranana dia nahita ny vahoaka fa mbola mijanona eo @ ny fitondrana ihany fil Tsiranana dia nilahatra niainga teo @ ny 13 Mai hiakatra ho eny Andafiavaratra hanao manifestation teny ..saingy nosakan'ny gal Ramanantsoa sy ny gal Andriamahazo sy ny gal Ramarolahy ary ny col Ratsimandrava teo Andohalo dia izao nolazain'ny gal Ramanantsoa: miverena ianareo midina eny @ ny 13 mai fa aza mikatra any..Raha voa ihoaranareo ity faritra hijoroanay ity dia tsy
afaka hiantoka ny ainareo intsony izahay ary ho be lavitra nihoatra ny t@ ny 13 mai ny faty eto satria zone rouge tsy azo hanaovana fihetsiketsehana ny manodidina ny lapan'ny filoha, ary mety hanararaotra hiditra an-tsehatra ny hery vahiny( ny tafika frantsay no lazainy t@io)..midika izany fa rehefa zone rouge dia tsy azo hanaovana hetsika politika...
Hitako tsara ireo miarmila efa vonona hitifitra ireo...ireto avy ny composition-dry zalahy t@izany: FRS, Gendarmerie, Beret rouge , fusiller marin avy any Antsiranana..ireo no garde presidentielle izay norenforcer-na aza taorian'ny 13 mai 1972.Ny ina.fr izay namoaka ny fandihadiana natao t@ireny fotoana ireny dia nahitako tsara ireo miaramila efa bien placé hitifitra raha nisy saika hanao fihetsiketsehana teny...Dia niverina ireo vahoaka ireo rehefa notoron'ny gal Ramanantsoa hevitra..
ny zavatra iray koa dia ity: ireo commandos suicide nalefa hanatanteraka ny mission dia tsy navela hitondra zavatra hamantarana azy avokoa.na ny basy nentina aza dia tsy ilay fitondran'ny polisy dia ilay UZI israelien fa PM 49 izay iombonany @ny gendarmerie sy ny tafika...
Saika tsy nisy nahafantatra ry zalahy tonga teny Ambohijatovo rehefa lasa nitsoaka ireo telohaly sisa-paty, fa miaramila iray teo ambohijatovo no nahafantatra an'i Zimbo ka nahfahana nanao ny recoupemnet rehetra hoe avy aiza ary iza no naniraka ireto olona nitifitra ny col Ratsimandrava ireto.
Izany hoe efa vita tsara tokoa ary nisy professionalisme tokoa ilay attentat..
ny iray koa dia izao: t@iny lalana mankany Fianarantsoa iny dia misy toerana iray izay atao hoe Mandalahy..tao no toerana fanaovana formation commando hoan'ny polisy ary matetika ny FRS no manao formation any, dia tao koa ny formation israelienne azon-dry zalahy..Tsapa @ izany fa nanana formation paramilitaire avo lenta ireto FRS ireto t@izany.
Tsy nahagaga raha tany ny col Brechard no nitady fialokalofana sy nanomana ny tetika reehtra hanaovana pression ny fitondrana hanao negociation taminy, satria fantany fa nanana ireo atout rehetra ireo ny FRS raha nitaha t@ ny tafika malagasy
Betsaka ny zavatra nifamahofaho t@ireny toe-javatra ireny ary na tao @ ny directoire militaire aza dia erfa nisy zavatra betsaka nifamahofaho ihany koa satria betsaka ny fifandonana tao na dia samy miaramila aza ry zalahy tao..
anisan'izany ilay fifidianana lazaina miafina fa handaniana izay ho filoha hitarika ny firenena : tsy maintsy nadalo fifidianana indroa ny tao satria ny filohan'ny directoire dia tsy nifidy teo @ ny 1er tour fa noterena hanome ny vatony kosa teo @ny 2ème tour.Ny mpifanandrina dia ny commandant SOJA sy Ratsiraka ..betsaka no niandany t@i SOJA satria nanakaiky ny firehana nizoran-dratsimandrava izy. Ratsiraka anefa talohan'io fifidianana miafina io dia efa nanao tractation taty ambadika ny hanomezana azy ny fitondrana satria nihevitra ny tenany fa en pole position tsara noho izy efa nahavita ireo exploit politique izay nataony nadritra ny fitondran'ny gal Ramanantsoa...
Marihina aloha fa raha mbola attaché d'embassade tany France Ratsiraka dia efa betsaka ny olona no nahaita azy manamboatra fihetsika foana hoe : tahaka izao aho rehefa president de la République....
Marihina fa fony i Tsiranana narary tany France dia efa nisy olona naniraka an-Ratsiraka hanongam-pnajakana tahaka ny fanaon'ny tany afrikana t@izany fotoana izany..fa noho ireo tafika frantsay mbola teto Madagasikara dia tsy afaka izy na dia niteny aza hoe tsy azoko atao izany fa miaramila aho fa tsy mpanao politika...
Ka rehefa natao ilay 2ème tour tao @ilay fifidianana dia nomen'ny Gal Andriamahazo an0Ratsiraka ny vatony na dia hita aza fa tsy dia nakaitrahany koatra ilay izy noho ireo korontana niseho teto @ ny firenena ary hitazonana ny unité teo @ ny tafika sy ny ny firenena...
Ny zavatra tsapa dia izao.Io adim-poko io foana no voizina sy atao fampitahorana teto hatramin'izay..ka hatramin'izao.na dia eo aza ilay hoe efa nilaozan'ny toetrandro izany....
mampalahelo ilay toe-tsaintsika gasy...
Anjarantsika ny maka conclusion hoe iza no namono an-dRatsimandrava....efa fantatra ilay izy fa samy menetra avokoa duay sahy amabribary..Raha ny ahy manokana dia izao: ny acteurs politika rehetra teto Madagasikara no responsables saingy izy 5 lahy sy ireo nanome ny baiko hanatanteraka ny attentat no instruments sy 1er responsable
Betsaka no miala bala hoe tsy izaho no responsable sy ny hoe tsy nisy zavatra fantatro ny mikasika iny tahaka ny fanaon'ny @izao fotoana hoe iry no responsable ny famonona teny Ambohitsorohitra ...
Farany dia izao: tadidio ny teny nolazain'ny fil Tsiranana ny alin,ny 13 mai 1972 hoe : tsak tsak zato harivo, tsy maintsy mitifitra ireo miaramila ireo raha mbola torahanareo vato voasary....
rehefa zohina iny horonam-peo iny dia izao no izy..enregistrement natao ho fampitahorana sy avertissement ny marain'ny 13 mai mialoha ny fihetsiketsehana iny enregistrement iny..izany hoe efa pre enregistrement halefa ny maraina tao @ ny radio nationale, saingy tsy nalefan0dry zalahy fa nadrasan-dry zalahy ny hariva rehefa vita ny fifandonana ka natao handetehana ny fil Tsiranana ilay izy tahaka ny natao t@ ny 1991, sy 2009 hoe hatao izay ahafeno rà ny tanana'ny mpitondra..
Raha zohina ny zavatra nitranga t@ny 1972 dia izao: nanantena ry zalahy baron de PSD sy ny manodidina azy fa rehefa hametraka demission ny fl Tsiranana dia hanome ny fitondrana @ny lohandohan'ny mpisorona tao @ ny PSD, na dia teo aza ny acte mangina nataon'ireo ireo olona sasantsasany avy aty @ ny syndicat sy ireo olona nanana firehena communiste sy socialiste sinoa sy sovietika nanohana iny fihetsketsehana nataon'ny mpianatra iny...kinanjo natolotry ny fil Tsiranana ny gal Ramanantsoa ilay fitondrana ary hita hoe ni échapper an-dry zalahy ny fahefana...dia avy eo indray diso fanantenana indray koa vokatr'ilay referendum anatao t@ ny octobre 1972 dia nanaomboka nyacte de destabilisatioj rehetra ka niafara t@iny affaire 1975 sy ny tohiny rehetra iny ka hatramin'izao io....
lasa revolisiona sosialista ilay izy satria maromaro no antony:
i- vao nisintaka t@ny zone franc isika ary mbol a ady be ny ny zavtra natao tany vao vita ny accord de cooperation ary koa fananesorana ny tafika frantsay Vokany somary nangatsiaka ny fifandraisana teo @ ny tany roa tonta....betsaka ny vola vahiny niasa teto no notsoahina ary nampodiana tany France...vokany kely ny tahiry vola vahiny na ny devise izany
Raha ny vola nentina niasa tao @ny directoire aza zara raha nisy. Vokany tsy maintsy nitady lalana hafa ny directoire hampandehanana ny raharaha... Ka Ratsiraka no natao hanao ny negociation tany @ireo firenena hafa tahaka an'i Algerie,URSS,Chine
Dia raha nitady fiarahana miasa dia tany @ny tany manana firehena sosialista izany .Ny tsy azo hadino koa dia ity: ireo olona nitarika ny hetsika t@ 1972 dia nanana fireahana sosialista avokoa,ka noheverina fa tena aspiration'ny malagasy ny firehana sosialista vokatr'iny hetsika iny.....
Raha tiana ny hanana stabilité politique t@izany dia tsy maintsy nifidy ny bloc hiarahana miasa na ny bloc sosialista na ny bloc capitalisme izay vao notsipahana teo aloha...ity farany anefa dia sarotra ihany,dia tsy maintsy nofidiana ny bloc socialiste izany dia izay no antony nisafidianana ny socialisme na dia tsy mety aza fa t@zany no efa hita taratra fa afaka taona vitsivitsy dia ho rava ny bloc de l'Est...
Dahyaka Lorens nanoratra azy tao amin'ny Facebook